Pierwszymi odkrywcami i badaczami Kanady, zwanej też Nową Francją, byli głównie jezuici – misjonarze samotnie przemierzający wydawałoby się bezgraniczne knieje i rozlewiska wielkich jezior. Jednym z tych nieustraszonych ludzi był ojciec Jacques Marguette. Będąc już w podeszłym wieku, w 1673 r. wraz z oficerem Ludwikiem Jolliet dotarł łódką aż do górnej Missisipi. Tutaj niestety zapadł na malarię. Zdążył jeszcze w drodze powrotnej pokonać 300 km do misji św. Ignacego nad jeziorem Michigan, gdzie wkrótce zmarł. Jednak jego relacja o wielkiej rzece rozlanej jak morze, wśród niezliczonych pokrytych zielenią wysp, została zasłyszana przez innego związanego w młodości z jezuitami Francuza, posiadającego majątek ziemski nieopodal Montrealu. René-Robert Cavelier de La Salle (ur. 1643 r.) rodem z Rouen miał za sobą nowicjat jezuicki, lecz w 1667 r. wystąpił z zakonu z powodu opinii przełożonych o jego „niestabilności umysłowej”. Młody szlachcic postanowił szukać szczęścia w życiu za oceanem i wyjechał do Nowej Francji, gdzie jego „niestabilny umysł”, a raczej niespokojny duch trafił na podatny grunt. De La Salle szybko zauroczyły dzikie krainy. Jako jeden z pierwszych białych zobaczył wodospad Niagara, nauczył się kilku języków indiańskich i w swoim kanoe dopłynął podobno aż do rzeki Ohio. Gdy usłyszał o wyprawie ojca Marguette postanowił nad „wielką rzeką” stworzyć, dla korony francuskiej imperium, którego bogactwo opierałoby się na sieci fortów i faktorii handlowych, mających przynosić olbrzymie zyski.
Niespokojny duch w Nowej Francji
W 1677 r. de La Salle wyjechał do Francji, by starać się o królewskie poparcie dla swych planów. Ludwikowi XIV spodobał się śmiały plan swego poddanego i wystawił mu królewski patent na odkrycie terenów między Meksykiem, Florydą i Nową Francją. Ponadto patent dawał mu monopol na handel futrami w przyszłej kolonii. Perspektywy były bardzo obiecujące, ale niestety nie zostały poparte żadnymi funduszami z królewskiej kasy. Nie zniechęciło to pana de La Salle – postawił dosłownie wszystko na jedną kartę i zastawił cały swój majątek na poczet przedsięwzięcia.
Ostatnia wyprawa
Korzystałem z: Hugh Brogan, Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wrocław 2004; F. von Gagern, Prawdziwe życie skórzanej pończochy. Historia pogranicza w latach 1607–1813, Warszawa 1966; G.R. Tucker, La Salle Lands in Texas: La Salle and the Historians, w: „East Texas Historical Journal”, nr 48 (1), 2010
Skomentuj